Fiscale implicaties van een geneesherenassociatie

Het is een veel voorkomende praktijk dat meer een meer geneesheren zich associëren met andere geneesheren binnen eenzelfde of aanverwante discipline. Praktisch gebeurt dit door middel van een associatieovereenkomst of een middelenvennootschap. Vaak wordt onvoldoende belangstelling gehecht aan
de fiscale gevolgen van een dergelijke samenwerking. Onderhavig artikel heeft dan ook tot doel  kort even stil te staan bij de fiscale context van een geneesherenassociatie en middelenvennootschap.

Eerst en vooral willen we er op wijzen dat het sluiten van een associatieovereenkomst een louter contractuele aangelegenheid betreft. Bij een dergelijke vorm van samenwerking doen de betrokken partijen immers geen enkele inbreng, anders dan bij een middelenvennootschap waar middelen worden ingebracht (uitrusting, computermateriaal, administratieve diensten, etc.) nodig in kader van de beroepsuitoefening.

De medische honoraria blijven volledig buiten de middelenvennootschap die los staat van de beroepsuitoefening zelf. In dergelijke vennootschappen behoudt de geneesheer derhalve een persoonlijk recht op de erelonen, zodat die in de personenbelasting belastbare baten blijven uitmaken (voor zover de vennootgeneesheer een natuurlijk persoon is).

Ook in een associatie int elk lid zijn honoraria in persoonlijke naam en voor eigen rekening. De door de associatie geaccepteerde beroepskosten worden betaald via een gemeenschappelijke rekening of door de individuele leden, die op afgesproken tijdstippen de betalingen onderling afrekenen. Daarenboven kan men in een associatie er zich toe beperken enkel de kosten en/of uitgaven te gaan poolen (de zgn. kostenassociatie).

De middelenvennootschap of de zuivere kostenassociatie van geneesheren kan verschillende rechtsvormen aannemen: een zuivere onverdeeldheid, een vennootschap (al dan niet met rechtspersoonlijkheid), een vereniging of een economisch samenwerkingsverband. Afhankelijk van de gekozen rechtsvorm zal de vennootschapsbelasting dan wel de fiscale transparantie met belastbaarheid in de personenbelasting gelden. Deze keuze dient hoe dan ook afgewogen te worden aan de persoonlijke situatie van de betrokken geneesheer.

Voor de toepassing van de BTW zal de gekozen rechtsvorm evenwel niet doorslaggevend zijn. Zo is de middelenvennootschap niet vrijgesteld van BTW vermits ze diensten verstrekt die onderhevig zijn aan btw (verhuur computermateriaal en uitrusting, verstrekken administratieve functies, etc.). Het werken met een BTW-eenheid kan evenwel soelaas op dit vlak bieden. Op de handelingen verstrekt tussen de leden van een BTW-eenheid drukt immers geen BTW.

Jaimie Wilms
Senior Advisor Alaska