Persmededeling BVAS dd. 04/02/2010: Numerus clausus

Dient de toegang tot de geneeskundestudies te worden beperkt of niet ?


We herinneren er aan dat de Numerus Clausus een federale bevoegdheid is.
Een planningscommissie tracht de noodzakelijke artsenaantallen voor de toekomst te plannen door alle parameters te bestuderen die deze aantallen mogelijkerwijze beïnvloeden: geneeskundige noden, vervrouwelijking van het beroep, duur van de werktijd, delegeren van taken naar andere beroepen, artsen die de pensioensleeftijd bereiken, de leeftijdspiramide, het activiteitsniveau, immigratie en emigratie, enz…
De Numerus Clausus afschaffen komt erop neer dat men zich deze instrumenten van overpeinzing en vooruitzien ontzegt. Nochtans, besturen = voorzien.


We wijzen er ook op dat deze commissie bijna een verdubbeling van de quota heeft aanvaard, van 700 naar 1.230 per jaar.


De Numerus Clausus heeft zowel betrekking op de toegang tot de gespecialiseerde opleiding als tot de huisartsgeneeskunde. Deze opleidingen zijn de enige weg tot de uitoefening van de geneeskundepraktijk in het kader van de sociale zekerheid.
Om te vermijden dat een toevloed van afgestudeerden de toegang tot deze praktijk zou geweigerd worden, hebben de gemeenschappen stroomopwaarts maatregelen willen treffen.


De Vlaamse Gemeenschap heeft gekozen voor een toelatingsexamen en heeft er zich aan gehouden, met een overtuigend resultaat trouwens.
Aan de kant van de Franse Gemeenschap is het echter totaal anders verlopen.  Aanvankelijk had de gemeenschap voor een absurde selectie na het derde jaar gekozen.


We begrijpen perfect de grote ontevredenheid van de zwaar onder druk gezette studenten. Maar was het misschien niet juist de tactiek van de universiteiten om op die manier de studenten de straat op te jagen en zo de publieke opinie op te hitsen tegen de Numerus Clausus met de bedoeling de federale beperking af te schaffen.


Maar voormalig Minister van de Franse Gemeenschap, Mevrouw Dupuis, heeft die selectie al afgeschaft.
Het gevolg was dat een overtal van ongeveer duizend studenten opnieuw de straat op trok, nu met de vraag om ook binnen de sociale zekerheid te mogen werken. Met de toestemming van alle partijen werden zij in de quota opgenomen, maar Mevrouw Simonet voerde naderhand opnieuw een selectie in, dit keer na het eerste jaar. Ze gaf aanleiding tot een nieuwe universitaire komedie, die – in outlook jargon – werd omgedoopt tot “paste en copy”. Eens te meer betoogden de studenten op straat, en eens te meer werd elke selectie door dezelfde Mevrouw Simonet terug afgeschaft.


Geen enkel beroep voorziet in een toegangsgarantie.
Waarom zou het in de geneeskunde anders moeten zijn? In de medische praktijkvoering is alles geprogrammeerd: het aantal ziekenhuisbedden, de zware apparatuur, de spitstechnologische diensten, …


Is er nu wel of niet een selectie nodig voor de studies geneeskunde om zich aan de Numerus Clausus aan te passen zodat op die manier meteen ook de toegang tot het beroep wordt geregeld na het behalen van het artsendiploma?


De studenten verdedigen het idee van de vrije studiekeuze zelfs indien deze studies hun niet kunnen garanderen dat ze het beroep waar ze voor hebben gekozen ooit te kunnen uitoefenen. Maar zodra zij hun studies beëindigen, betogen ze om de toegang tot het beroep te verkrijgen. Men kent hen dat dan toe omdat het onaanvaardbaar wordt geacht jonge mensen zeven jaar te laten studeren en hen dan de weg tot het beroep te versperren.


Sommigen onderlijnen dat er andere opties zijn dan de medische praktijk. Dit is juist, maar die mogelijkheden blijven beperkt. Zelfs als ze zouden toenemen, zullen ze zeker niet de 20% van de gediplomeerden overtreffen. Met dat percentage wordt vandaag al rekening gehouden in de planning.
Het is echter overduidelijk dat de grote meerderheid van de studenten geneeskunde studeert om op een dag dit beroep te kunnen uitoefenen.


Emigratie is natuurlijk ook een mogelijkheid, maar men moet weten dat reeds duizenden artsen, die in België werden opgeleid, voor emigratie kozen.
In Frankrijk alleen al zijn er bijna 2.000. Wellicht omdat zij in België ofwel geen plaats vonden ofwel omwille van het onaantrekkelijk karakter van het beroep in ons land.


De kranen open zetten is dus geen oplossing. Men kan de verwarring van de studenten en hun tegenkanting tegen elke programmering begrijpen maar het is een onrealistische keuze en de huidige houding van het FEF
dat elk compromis en zelfs elke discussie weigert, is intellectuelen onwaardig en zal binnen 6 a 7 jaar tot drama’s leiden.



Dr. Roland LEMYE
4 februari 2010