KCE-rapport:Wetsvoorstellen voor de vergoeding van bloedtransfusieslachtoffers – goed bedoeld, maar disciminerend
De zeer recente wet van 31 maart 2010, die een schadevergoeding voorziet bij medische ongevallen, is nog niet van toepassing, maar er zijn al voorstellen om ze te wijzigen. Een aantal parlementsleden zou graag de wet uitbreiden naar mensen die voor de jaren 90 door bloedtransfusie met het hepatitis-C-virus of het AIDS-virus (HIV) werden besmet. Deze wetswijziging zou ongeveer 40 miljoen € kosten en discriminerend zijn voor andere slachtoffers van medische ongevallen.
De wet van 31 maart 2010
Tot nu toe kwamen slachtoffers van medische ongevallen alleen in aanmerking voor schadevergoeding als zij de fout van een zorgverlener konden aantonen. De nieuwe, langverwachte wet voorziet ook een vergoeding bij medische ongevallen zonder aantoonbare fout, op voorwaarde dat het ongeval zich voordeed na 2 april 2010, dus na de inwerkingtreding van de wet. Vandaag wordt de wet nog niet toegepast, want de uitvoeringsbesluiten ontbreken nog.
Waarom deze voorstellen tot wetswijziging ?
Verschillende parlementsleden stellen wetswijzigingen voor, waardoor mensen die door een bloedtransfusie schade opliepen voor het in werking treden van de wet, zouden worden vergoed. Donorbloed wordt immers pas sinds 1985 systematisch getest op HIV en sinds 1990 op hepatitis C. Om de slachtoffers, die voordien besmet bloed toegediend kregen te kunnen vergoeden, willen ze de wet uitbreiden.
Hoeveel zou het kosten ?
Voor de actuariële studie baseerden de onderzoekers zich op de schaarse gegevens die voorhanden waren en op een aantal voorzichtige hypothesen. Ze ramen het budget van de jaarlijkse schadevergoedingen voor hepatitis C op 30 miljoen € en voor HIV op 10,5 miljoen €. Daarbij gaat men ervan uit dat de slachtoffers een forfaitair bedrag ontvangen. Een integrale schadeloosstelling zou meer kosten, maar het budget hiervoor kan onmogelijk vooraf worden ingeschat.
Discriminatie tussen de slachtoffers
Het KCE voerde ook een juridische analyse van de wetsvoorstellen en amendementen uit. De voorgestelde aanpassingen maken een einde aan de discriminatie van de transfusieslachtoffers van voor 1990, maar doen tegelijkertijd vele nieuwe vormen van discriminatie ontstaan. Waarom wordt enkel een vergoeding voorzien voor slachtoffers besmet met HIV en hepatitis C vóór 1990, terwijl andere medische schadegevallen van voor of na 1990 niet in aanmerking komen?
Discriminerende wetten lopen altijd het risico te worden aangevochten voor het Grondwettelijk Hof. Daarom is het misschien beter de wet van 31 maart 2010 niet in die zin te wijzigen.
Wanneer men toch zou wensen de slachtoffers van transfusieongevallen tegemoet te komen, zal men zeer voorzichtig moeten zijn in de wijze van uitvoering, om het risico op discriminatie zoveel mogelijk te vermijden.
Het rapport is beschikbaar op de website van het KCE : http://www.kce.fgov.be/index_nl.aspx?SGREF=5260&CREF=17528